εκθέσεις γ λυκείου

Διαφήμιση. Δεν ξεχνάμε να εντάξουμε το θέμα μας σε επικοινωνιακό πλαίσιο.

ΕΚΘΕΣΗ 12^η

Η ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

 

 

«Υποστηρίζεται ότι η τηλεοπτική διαφήμιση όπως γίνεται σήμερα έχει πολλές αρνητικές επιπτώσεις στο σύγχρονο άνθρωπο. Άλλοι πάλι μιλούν για θετική προσφορά της ιδιαίτερα στην οικονομία της χώρας. Να αναλύσετε τις δύο αντιτιθέμενες απόψεις και να εκθέσετε τη δική σας θέση».

ΔΙΕΡΕΎΝΗΣΗ ΘΕΜΑΤΟΣ

Κύρια έννοια : Η ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Δευτερεύοντες έννοιες :

            α) αρνητικές - θετικές επιπτώσεις

            β) προσωπική σου θέση

 

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

α) Τι είναι - τι δεν είναι (είναι διαδικασία πωλήσεως προϊόντων με σκοπό το κέρδος. Δεν είναι πληροφόρηση, ούτε απλή γνωστοποίηση)

β)Είδη της. Η τηλεοπτική είναι σήμερα η κυρίαρχη.

 

α) Πολλοί συγχέουν τη διαφήμιση με την πληροφόρηση και τη γνωστοποίηση. Το να είναι κανείς πληροφορημένος για ότι γίνεται στον κόσμο σημαίνει πως πλαταίνει το γνωστικό του πεδίο και η ζωή του αποκτάει περισσότερο νόημα. Ωστόσο η διαφήμιση δεν είναι ούτε πληροφόρηση, ούτε απλή γνωστοποίηση. Είναι μια επιχειρησιακή διαδικασία της παραγωγής που έχει στόχο της να αυξήσει τις πωλήσεις ενός προϊόντος με αντικειμενικό σκοπό την αποκόμιση του μεγαλύτερου δυνατού κέρδους. Και αυτό η επιχείρηση θα το πετύχει αν δε χάσει τους πελάτες που ήδη έχει, αν αποκτήσει άλλους σε βάρος άλλης επιχείρησης και αν αποκτήσει νέους πελάτες.

 

β) Σήμερα το κυρίαρχο μέσο της διαφήμισης είναι η τηλεόραση και ακολουθούν το ραδιόφωνο, ο τύπος η αφίσα, τα ημερολόγια, ο κινηματογράφος και γενικά κάθε όργανο μαζικής ενημέρωσης και επικοινωνίας.

 

Σύνδεση με το κύριο θέμα

Η διαφήμιση είναι σήμερα ένα από τα χαρακτηριστικότερα γνωρίσματα - φαινόμενα του πολιτισμού μας και συνδέεται άμεση ή έμμεσα με την υπερπαραγωγή, τον καταναλωτισμό, τη βία και πολλά άλλα αρνητικά συμπτώματα του καιρού μας. Ωστόσο πολλοί μιλούν για τη θετική προσφορά της ιδιαίτερα στην οικονομία της χώρας.

 

 

 

ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ

 

Ωφέλειες - θετικές συνέπειες

α) Ωθεί στην αγορά και η αγορά αγαθών ομορφαίνει τη ζωή.

β) Ζωή στην επιχείρηση - εργασία στον κόσμο.

γ) Πληροφόρηση και διευκόλυνση του κοινού.

δ) Συναγωνισμός των επιχειρήσεων και βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων.

ε) Δίνει δουλειά η ίδια ως επιχείρηση σ’όσους ασχολούνται μ’αυτή.

στ) Ντόπια προϊόντα - μειώνονται οι εισαγωγές - αυξάνονται οι εξαγωγές - μειώνεται το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου.

ζ) Καλύπτονται τα έξοδα του τόπου.

η) Νέες ιδέες - νέα επιτεύγματα γνωστοποιούνται.

 

            Ωθεί, λένε στην αγορά αγαθών και η αγορά αγαθών ομορφαίνει τη ζωή. Αυτό το μικρό και μη αναγκαίο που εξαιτίας της διαφήμισης αγοράσαμε, μπορεί τελικά να δώσει ένα ανυποψίαστο νόημα στη ζωή μας. Με τη διαφήμιση προωθούνται στην κατανάλωση τα προϊόντα της υπερπαραγωγής και αυτό σημαίνει ζωή στις επιχειρήσεις και εξασφαλίζει εργασία για πολύ κόσμο. Το αγοραστικό κοινό πληροφορείται τα προϊόντα που κυκλοφορούν και διευκολύνεται στις επιλογές του κερδίζοντας χρόνο και χρήμα. Εξάλλου επειδή με τη διαφήμιση δημιουργείται σκληρός ανταγωνισμός μεταξύ των διάφορων εταιριών η καθεμιά, για να επιβληθεί, προβαίνει σε συνεχή βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων της με αποτέλεσμα το αγοραστικό κοινό να απολαμβάνει συνεχώς προϊόντα καλύτερης ποιότητας.

            Δίνει και η ίδια διαφήμιση ως επιχείρηση πια, εργασία σε πολλούς ειδικούς στον τομέα αυτό τεχνίτες και καλλιτέχνες, ακόμα και ψυχολόγους, και επομένως καταπολεμά την ανεργία. Ακόμα και η ίδια η τηλεόραση δε θα μπορούσε να έχει τόσους υπαλλήλους και τόσα προγράμματα, αν δεν εξασφάλιζε σημαντικά ποσά από τη διαφήμιση. Μερικά, τέλος, περιοδικά, δε θα είχαν την οικονομική δυνατότητα να κυκλοφορήσουν χωρίς τις διαφημίσεις που καταχωρούν στις σελίδες τους.

Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά και έχει μάλιστα πολλά να πει για τις βλαπτικές συνέπειες της διαφήμισης. Παραβλέποντας την επιβάρυνση του κόστους του διαφημιζόμενου προϊόντος σταματάμε σε άλλες βλαπτικότερες συνέπειες.

 

ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ

 

Αρνητικές συνέπειες

α) Αύξηση του κόστους του ίδιου του διαφημιζόμενου προϊόντος.

 

β) Προβολή και επιβολή του καταναλωτισμού ως κυρίαρχου ιδανικού» με όλα τα επακόλουθα :

            1) δημιουργεί άγχος για την απόκτηση υλικών αγαθών.

2)  παραμέληση πνευματικών αγαθών

            3) χαλάρωση κοινωνικής συνείδησης

            4) τάση για πολυτέλεια

            5) αύξηση εγκληματικότητας

 

γ) Δημιουργεί ένα πλέγμα, κόμπλεξ ανάμεσα στα άτομα ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά, την οποίων οι γονείς δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τους αγοράσουν τα παιχνίδια που μερικοί φίλοι τους ήδη απολαμβάνουν.

 

δ) Διαστρέβλωση της πραγματικότητας, ψεύτικη εικόνα ζωής, προσβολή της αξιοπρέπειας ης γυναίκας.

 

ε) Συνηθίζει στην επιπόλαιη αντιμετώπιση των πραγμάτων.

 

στ) Μαζοποίηση και τυποποίηση του ατόμου.

 

ζ) Επιβολή ιδεολογικών και πολιτικών συστημάτων.

 

η) Ξενομανία.

 

θ) Ρύπανση του περιβάλλοντος.

 

ι) Υποβάθμιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, εκχυδαϊσμός εμπορευματοποίηση απλών συναισθημάτων.

 

            Η προβολή και τελικά η επιβολή του καταναλωτισμού ως κυρίαρχου αν όχι μοναδικού «ιδανικού» της σύγχρονης κοινωνίας είναι αποτέλεσμα διαφήμισης. Αυτή έμαθε τον άνθρωπο να μετράει την αξία του συνανθρώπου του, με μέτρο τη δυνατότητα να καταναλώνει ´ αυτή που δίδαξε ότι το υλικό αγαθό δίνει αξία στον άνθρωπο, αυτή τον δημιουργεί και το άγχος για την απόκτηση διαρκώς και περισσότερων. Αυτό το κυνηγητό της ύλης για την ικανοποίηση πλασματικών αναγκών σημαίνει τελικά για πολλούς περισσότερη δουλειά, λιγότερο ελεύθερο χρόνο, άρα και λιγότερες ευκαιρίες για να προσέξουν και μερικά άλλα πράγματα στη ζωή τους, που έχουν σχέση με την ψυχή και το πνεύμα.

            Η τάση για πολυτέλεια που δημιουργεί σε νεαρά ιδίως άτομα, συμβάλλει με τη σειρά της στην αύξηση της βίας και της εγκληματικότητας. Πολλά άτομα ομολόγησαν πως αιτία των εγκληματικών τους ενεργειών στάθηκε η επιθυμία τους να ζήσουν την όμορφη και εύκολη ζωή που είδαν να ζουν στην η τηλεόραση όσα διαθέτουν τούτο ή εκείνο το πολυτελές αντικείμενο του πόθου τους.

            Μέσα στις βλαβερές συνέπειες της διαφήμισης είναι η διαστρέβλωση της πραγματικότητας και η ψεύτικη εικόνα που σχηματίζουν για το κόσμο τα παιδιά. Στη διαφήμιση ο κόσμος είναι απίστευτα εύκολος και απίστευτα όμορφος δηλαδή εξωπραγματικός πλαστός, μία ζωή ή απ΄την ανάποδη, γεμάτη όμορφες γυναίκες ανίκανες να αντισταθούν στη γοητεία των ανδρών χάρη σε κάποιο άρωμα που διαθέτουν οι τελευταίοι, πράγμα που μεταφράζεται το λιγότερο σε περιφρόνηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Στον κόσμο της διαφήμισης όλοι γελούν και όλοι είναι τρισευτυχισμένοι, υγιέστατοι και ξένοιαστοι. Η ασχήμια και η δυσκολία, αυτά με τα οποία θα παλέψει αύριο το παιδί,  του κρύβονται επιμελώς.

            Το χειρότερο απ’όλα είναι πως συνηθίζει το άτομο στην επιφανειακή, φευγαλέα και επιπόλαιη τοποθέτηση του απέναντι στα πράγματα καθώς απευθύνεται στις αισθήσεις του και όχι στη λογική του, πρώτα εντυπωσιάζοντας το με πλαστή ομορφιά και έπειτα αφαιρώντας το χρόνο του να σκεφτεί, γιατί στο μεταξύ μία άλλη διαφήμιση ακολουθεί , ή κάτι άλλο του αποσπά την προσοχή του. Η διαφήμιση είναι ένας στυγνός τρόπος για να υποδουλωθούν οι πολλοί στους λίγους, ένα μέσο μαζοποίησης του σύγχρονου ανθρώπου, μέσο που δρα σε βάρος της ιδιαιτερότητάς του. Μέσα από την προώθηση και κατανάλωση των ίδιων προϊόντων των πολυεθνικών εταιριών το άτομο ομορφοποιείται, τυποποιείται ως μια καταναλωτική μηχανή μέσα σ’έναν καταναλωτικού χαρακτήρα πολιτισμό, απόλυτα ελεγχόμενο από τους λίγους. Αποδυναμώνεται η ικανότητα να αντιδρά λογικά στα μηνύματα και προκαθορίζεται έτσι η συγκεκριμένη μελλοντική αντίδραση του σε κάτι καινούργιο. Θα είναι πάλι παθητική αντίδραση και άρα εύκολη η επιβολή οποιασδήποτε ιδεολογίας ή ακόμα και συστήματος διακυβέρνησης του. Αρκεί να είναι ωραιοποιημένο, όπως το διαφημιζόμενο προϊόν, και να έχει προβληθεί σταδιακά, μεθοδικά και ύπουλα, δηλαδή αποτελεσματικά.

 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Προσωπική διαπίστωση - μέτρα για το τι πρέπει να γίνει.

            Επειδή η διαφήμιση δε μπορεί να γίνει πληροφόρηση γιατί τότε αυτοαναιρείται το καλύτερο που έχει να κάνει ένα κράτος αληθινής πρόνοιας είναι να την υποχρεώσει με νόμο, πρώτα να περιοριστεί στα όρια της λογικής, ύστερα να γίνει ευπρεπής και τέλος η τηλεοπτική, που είναι η πιο δραστική να γίνεται σε σταθερά προκαθορισμένη ώρα.

            Έτσι θα μπορούσε τουλάχιστον να περιορίσουμε - για εξάλειψη ε γίνεται πια λόγος μέσα στο είδος του πολιτισμού που ζούμε την τηλερύπανση και την τηλεδιαφθορά.

Δεν ξεχνάμε να εντάξουμε το θέμα σε επικοινωνιακό πλαίσιο.

Σχεδιαγράμματα--εκθέσεις για γ΄ λυκείου

Οι εκθέσεις αυτἐς μπορούν να αξιοποιηθούν , αφού ενταχθούν  σε επικοινωνιακό πλαίσιο.

                       ΒΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
«Στην εποχή μας παρατηρείται έξαρση της βίας και της εγκληματικότητας. Να εντοπίσετε τα αίτια του φαινομένου και να προτείνετε μέτρα για τον περιορισμό του κακού».

ΔΙΕΡΕΎΝΗΣΗ   ΘΕΜΑΤΟΣ.

Κύρια έννοια : ΕΞΑΡΣΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ

Δευτερεύοντες έννοιες :

            α) αίτια

            β) μέτρα

            γ) προλήψεις

 

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

            Τι είναι βία, το εγκληματικότητα. Διάκριση των εννοιών. Είδη βίας (εκδηλώσεις). Έξαρση του φαινομένου. Σύνδεση με την κοινωνία.

            Αναμφίβολα τη σημερινή κοινωνία που ζούμε καθώς η προσωπικότητα του ατόμου έχει υποβαθμιστεί και οι ηθικές αξίες έχουν καταρρακωθεί παρατηρείται μία έξαρση της βίας και της εγκληματικότητας.     

Η βία είναι μια προχωρημένη έκφραση της ανθρώπινης επιθετικότητας.

Εγκληματικότητα έχουμε όταν η βία πάρει τη μορφή του εγκλήματος, όταν δηλαδή καταλήξει, ακόμα και όταν είχε πρόθεση να καταλήξει αλλά δεν κατέληξε.

            Η εγκληματικότητα προϋποθέτει τη βία ενώ η βία μπορεί να μη φτάσει στο έγκλημα.

            Η βία στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις εκφράζεται με πολλούς τρόπους. (Η βία στο δρόμο, που εκδηλώνεται με τις καταστροφές αυτοκινήτων και αρπαγές τσαντών, η βία στα γήπεδα). Υπάρχουν οι ληστείες τραπεζών και καταστημάτων, βομβιστικές ενέργειες, εμπρησμοί, βιασμοί, σεξουαλικά εγκλήματα, αεροπειρατείες, πολιτικές δολοφονίες και πνευματική βία.

 

Συνδετική παράγραφος

            Η βία ως κοινωνικό φαινόμενο είναι πολύ παλιό. Στις μέρες μας όμως βρίσκεται σε έξαρση γιατί και τα αίτια που τη γενούν πολλαπλασιάστηκαν και οι παράγοντες που την ευνοούν γίνονται περισσότεροι.

            Κατακλύζει τη σύγχρονη εποχή μας και δε μας επιτρέπει πια να είμαστε και να αισθανόμαστε ασφαλείς ούτε στο δρόμο ούτε στα μέσα συγκοινωνίας (επίγεια, θαλάσσια, εναέρια) αλλά και ούτε και μέσα στο σπίτι μας.

 

 

 

ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ

 

Α. ΑΙΤΙΑ

α) Δεν είναι θέμα γονιδίων αλλά κοινωνικό φαινόμενο.

 

β) Η κοινωνική εξέλιξη που δρα άλλοτε αρνητικά και άλλοτε θετικά στη γέννηση της βίας π.χ. όσο αφορά τα σεξουαλικά εγκλήματα μείωση λόγω της ανάπτυξη σχέσεων πιο ελεύθερων μεταξύ των δύο φύλλων -απομυθοποίηση του σεξ- έδρασε αρνητικά στη γένεση των σεξουαλικών εγκλημάτων όπως αποδεικνύεται από στατιστικές που έγιναν.

            Αυτό δε μας δίνει το δικαίωμα να ελπίζουμε ότι το ίδιο θα συμβεί και με τις άλλες μορφές της βίας και της εγκληματικότητας για τον απλούστατο λόγο ότι οι κοινωνικές εξελίξεις τις ευνοούν. Τέτοιες αλλαγές μπορεί να είναι :

 

γ) Αύξηση ανεργίας ή φτώχιας.

 

δ) Άδικη κατανομή των αγαθών (κοινωνική αδικία) (από τη μία αφθονία, κορεσμός - από την άλλη απελπιστική ένδεια)

 

ε) Αθέμιτος πλουτισμός και η επίδειξη του.

Όπως λέει και ο θυμόσοφος λαός : δούλεψε να φας και κλέψε να’χεις. Η επίδειξη του αθέμιτου πλουτισμού κάνει τους νέους αδίστακτους στη χρήση βίας για ν’αποκτήσουν και αυτοί χρήματα για επίδειξη ή για διασκέδαση έστω για μια βραδιά, αν όχι για πολλές ή για όλες.

 

στ) Φθορά και ξεπεσμός θεσμών και ιδανικών

Παράλληλα με το ένα, το πρώτο και το μέγα ιδανικό, που γκρέμισε όλα τα’άλλα και ορθώθηκε με θράσος στη θέση τους, το ιδανικό του καταναλωτισμού, συμβάλλουν με τη σειρά τους στην εγκληματογέννεση του καιρού μας.

 

ζ) Η προβολή του καταναλωτισμού ως ιδανικού

 

 

η) Η τηλεόραση και ο κακός τύπος

Δηλαδή η διαφήμιση του εγκλήματος μέσα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

            Η τηλεόραση ωραιοποιώντας τη ζωή προωθώντας τον καταλωτισμό ως τρόπο ζωής και εξοικειώνοντας τον τηλεθεατή και μάλιστα το νέο με τη βία και το ΄έγκλημα ως πράξεις κοινές και καθημερινές ´ ο δεύτερος ωραιοποιώντας τους δράστες των εγκλημάτων.

 

θ) Στη σύγχρονη μεταβιομηχανική κοινωνία η αδιαφορία για τον συνάνθρωπο θεωρείται φυσιολογική συμπεριφορά.

 

Κριτική παράγραφος

            Η βία είναι πλέον όχι η απελπισμένη προσπάθεια του φτωχού για να χορτάσει την πείνα του όπως ο Γιάννης - Αγιάννης των Αθλίων, είναι μία έκφραση του ανταγωνισμού στη σύγχρονη κοινωνία αναγκαίος όρος για την άνοδο του επιπέδου ζωής.

            Αν υπάρχει στη σύγχρονη βία μία αγωνία είναι η αγωνία της απόλαυσης κάποιου υλικού αγαθού, η αγωνία μιας ικανοποίησης κάποιου πάθους, όπως το πάθος των ναρκωτικών ή η αγωνία της εκδίκησης μιας κοινωνίας άδικης.

            Οι νέοι δε βρίσκουν κανένα άλλο μέσο αντίδρασης εκτός από τη βία πιστεύοντας πως έτσι θα τρομοκρατήσουν το κατεστημένο.

 

Β. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΤΗΝ ΕΥΝΟΟΥΝ

α) Η πολυάνθρωπη (και απάνθρωπη) πόλη.

β) Η ανεπάρκεια των καταδιωκτικών αρχών.

γ) Η τεχνολογία.

 

Πολυάνθρωπη, απομονωτική, αλλοτριωτική δαιδαλώδης πόλη μέσα στην οποία διαφεύγει ο δράστης, η τεχνολογία που έχει στη διάθεσή του για την πράξη και σχετικά μικρές ποινές των συλλαμβανομένων, η αναποτελεσματικότητα των μέτρων των οργάνων της τάξεως ή η ανεπάρκειά τους σε αριθμούς κάποτε μάλιστα και η πλημμελής άσκηση του έργου τους, είναι μερικοί από τους παράγοντες αυτούς.

Γ. ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ

α) Προληπτικά : καλύτερη τηλεόραση, καλύτερη κοινωνία, καλύτερη παιδεία, νέες πολιτικές επιλογές.

β) Κατασταλτικά : ενίσχυση των αρμοδίων φορέων.

 

Προληπτικά : η άρση των αιτιών προϋποθέτει :

 

Καλύτερη τηλεόραση : Να χρησιμοποιήσουμε τα μαζικά μέσα επικοινωνίας και πληροφοριών για να διαδώσουμε και να διαθέσουμε σ’όλους περισσότερες γνώσεις, περισσότερη δηλαδή πολιτιστική καλλιέργεια. Να επιδιώξουμε την καλλιέργεια εκείνη που συντελεί στην αύξηση των γνώσεων μας για τη φύση και την κοινωνία και που μας βοηθά να συνειδητοποιήσουμε τις δυσκολίες που οφείλουμε να ξεπεράσουμε για να μεταμορφώσουμε τον κόσμο.

 

Καλύτερη κοινωνία : Δεν είναι δυνατό να μεταβάλλουμε τον κόσμο αν δε ξέρουμε καλά την κοινωνία στην οποία ζούμε και αν δε γνωρίζουμε ακριβώς πως και πότε να τη μεταμορφώσουμε. Χτυπώντας γροθιές στο τραπέζι, καταστρέφοντας και λεηλατώντας δεν είναι δυνατό να έχουμε αυτή την αλλαγή. Δεν είναι ούτε οι βόμβες, ούτε τα πυροβόλα όπλα, τα μέσα εκείνα που μεταβάλλουν την ιστορία, αλλά η νοημοσύνη, η λογική, η διαλεκτική με μία λέξη, η πνευματική καλλιέργεια και μερικές φορές η φαντασία.

            Να λοιπόν ποια θα πρέπει να είναι η χρησιμότητα των μέσων μαζικής ενημέρωσης : η χρησιμότητα των απεριορίστων δυνατοτήτων του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης που συνεχώς αναπτύσσεται για τη διανομή στις μάζες της, ολοκληρωτικής πνευματικής μόρφωσης, η χρήση δηλαδή των μέσων αυτών όχι μόνο για τη μεταβίβαση γνώσεων, αλλά και για την εκμάθηση των τρόπων κατανόησης.

Καλύτερη παιδεία : Θα πρέπει να παρουσιάζονται στους νέους υποδείγματα ανθρώπων με υψηλό πνευματικό περιεχόμενο (όχι βέβαια υποδείγματα με συσσωρευμένες γνώσεις μόνο) για να τους βοηθήσουμε να φανταστούν άλλους τρόπους ύπαρξης, δράσης και δημιουργίας της δικής τους ζωής.

 

Διαφορετικές πολιτικές επιλογές και προσανατολισμούς : Θα έχουν στόχο μία κοινωνία περισσότερο ανθρωποκεντρική, όπου οι άνθρωποι θα ευτυχούν, όχι μια κοινωνία όπου οι ευτυχισμένοι άνθρωποι κάθε μέρα λιγοστεύουν.

 

Κατασταλτικά μέτρα : Ενίσχυση των αρμοδίων φορέων με την καθιέρωση κινήτρων.

 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

            Τα πλημμελή μέτρα του κράτους μεγαλώνουν αντί να μειώνουν το αίσθημα ανασφάλειας του πολίτη που προσανατολίζεται σε μέτρα και μηχανισμούς αυτοάμυνας - άμεση αντίδραση μια ελπίδα για την ανθρωπότητα.

            Αντί όλων αυτών το κράτος περιορίζεται σ’ένα διαρκώς επαναλαμβανόμενο «εκσυγχρονισμό» των οργάνων και των «μηχανισμών» πάταξης και «πρόληψης» της βίας στη χώρα, ένα εκσυγχρονισμό που καθημερινά αποδεικνύεται αναποτελεσματικότερος.

            Γι’αυτόν το λόγο και κάθε μέρα μεγαλώνει το αίσθημα της ανασφάλειας των πολιτών. Κανείς πια δε νιώθει ασφαλής πουθενά, γι’αυτό και σπεύδει να αγοράσει τουλάχιστον κλειδαριές ασφαλείας για το σπίτι του και αντικλεπτικό σύστημα για το αυτοκίνητό του.

            Αν δεν αρχίσουμε σήμερα, να κάνουμε κάτι με τα μέσα που διαθέτουμε, αύριο θα είναι, πιθανόν, πολύ αργά. Μας μένει κάποια ελπίδα, γιατί υπάρχει μία πραγματική δυνατότητα για τον άνθρωπο να ξαναγίνει ο ίδιος του ο εαυτός του και να χτίσει μία ανθρωπινότερη κοινωνία.

τές μπορούν να αξιοποιηθούν ,  αφού ενταχθούν σε επικοινωνιακό πλαίσιο.

Γ Λυκείου -θεματικές ενότητες-Εκφραση-Εκθεση για τις Πανελλήνιες εξετάσεις

                                                          Α                                  ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ :

1)Χαρακτηριστικά της κοινωνίας μας

2)Καταναλωτισμός-Διαφήμιση

3)Ανεργία

4)Εκλογή Επαγγέλματος-Η χειρωνακτική και η πνευματική εργασία

5)Ρατσισμός

6)Τουρισμός-Ελληνικά τοπία-μνημεία

7)Οικολογία

8)Επιστήμη-Τεχνολογία

9)Ελευθερία και Δικαιώματα-Δημοκρατία

10)Παράδοση

11)Παγκοσμιοποίηση

12)Μέσα μαζικής ενημέρωσης-Ελευθεροτυπία-Τύπος-Τηλεόραση-Παραπληροφόρηση-Εντυπωσιοθηρία-Reality show-Προπαγάνδα.

13)Κοινωνικοποίηση-Πρότυπα-Πρόσωπο-Προσωπείο-Αλλοτρίωση-Μαζοποίηση-Μιμητισμός

14)Πολιτισμός –ποιότητα ζωής-Οικογένεια

15)Πνευματικοί άνθρωποι.-Πολιτιστική πνευματική παρακμή.

16)Βία και εγκληματικότητα.

17)Παιδεία και ηλεκτρονικοί υπολογιστές-Αμφισβήτηση νέων

18) Οι νέοι και τα ιδανικά.

19)Ειρήνη-πόλεμος.

20)Αθλητισμός.

21)Ελεύθερος χρόνος-ψυχαγωγία.

22)Χάσμα γενεών.

23)Γλώσσα-Διάλογος

24)Τέχνη-Κριτική

25)Οι Νέοι.

26)Βιοτεχνολογία- Κλωνοποίηση.

27)Ανθρώπινα δικαιώματα

28)Θανατική ποινή.

29)Μεσσιανισμός-Φανατισμός-Λαϊκισμός

30)Ενδυμασία-Μόδα

31) To Γέλιο στη ζωή μας. <<΄Οσο γελάμε τίποτα δεν χάθηκε Σαίξπηρ>>

<<Δώστε τον αγώνα σας με Πίστη ,θάρρος, αισιοδοξία  και αυτοπεποίθηση και διεκδικήστε μία καλύτερη θέση στο συναρπαστικό ταξίδι της ζωής ,που ξεκινά μετά το τέλος του Λυκείου, χωρίς να ξεχνάτε και τα σοφά λόγια του ποιητή:

Η Ιθάκη σ΄έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι .

Χωρίς αυτήν δεν θα ‘βγαινες στον δρόμο.

Κι αν πτωχική την βρεις ,η Ιθάκη δεν  σε γέλασε.

Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,

ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν.>>.

Δεν χρειάζεται άγχος ,αφού η ζωή μας δίνει πάντα πολλές ευκαιρίες!!!

ΚΑΛΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ . ΧΑΡΟΥΜΕΝΑ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ.

ΕΥΧΟΜΑΙ Ο ΚΑΙΝΟΥΡΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΝΑ ΣΑΣ ΦΕΡΕΙ ΥΓΕΙΑ ,ΕΥΤΥΧΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΣΑΣ . Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΑΣ

                                        ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ.

 Οι  έντονες θεματικές ενότητες είναι πολύ σημαντικές.

                   

                                     

Νεοελληνική Γλώσσα Α΄Λυκείου -θεματικές ενότητες για τις εξετάσεις

1) Η Γλώσσα και η παραφθορά της.Γλωσσική ένδεια των νέων σήμερα.

2)Η  Γλωσσομάθεια(αίτια,συνέπειες,χρησιμότητά της).

3)Η ελληνική γλώσσα και ο ρόλος της στην ενωμένη Ευρώπη.

4)Αναλφαβητισμός(αίτια,συνέπειες,μέτρα αντιμετώπισης).

5)Διάλογος.

6) Υπολογιστές και Γλώσσα.

7)Εφηβεία και τα προβλήματά της.

8)Χάσμα γενεών.

9)Ελεύθερος χρόνος.

10)Η Ψυχαγωγία των νέων.

11) Η Φιλία και οι νέοι.

12)Η Αγάπη και οι νέοι.

13)Κοινωνικά πρότυπα-είδωλα και νέοι.

14)Μόδα.

15)Ενδυμασία

Δομή πηγής ,ένα παράδειγμα μελέτης πηγής,Ιστορία θεωρητικής κατεύθυνσης

                                          Σχολιασμός  πηγών
Υπάρχουν δύο βασικοί τρόποι μελέτης πηγών: α) Σύνθεση(πληροφορίες σχολικού βιβλίου και πηγής.
Η  πηγή  συμπληρώνει,τεκμηριώνει αναπτύσσει τις πληροφορίες του σχολικού βιβλίου . Αν έχει αντίθετες πληροφορίες τις υπογραμμίζουμε και τις συμπληρώνουμε στο τέλος.Επίσης είναι δυνατόν οι απαντήσεις σε κάποιο ερώτημα μπορούν να βγαίνουν μόνο από την πηγή.
Προσοχή:Όσα ερωτήματα μας θέτουν τόσες απαντήσεις έχουμε.Μπορεί να έχουμε για κάθε θέμα δύο ή τρεις πηγές . Αυτό δεν μας ενοχλεί ούτε μας δημιουργεί πανικό και άγχος! Διαβάζουμε καλά τις πηγές και ανάλογα με τα ερωτήματα που μας θέτουν τις εντάσσουμε στο σωστό χρονολογικό πλαίσιο και στο εκάστοτε μάθημα.  Ο συνθετικός τρόπος είναι και ο πιο σωστός αλλά βέβαια και ο πιο δύσκολος και χρονοβόρος, γι΄ αυτό χρειάζεται εξάσκηση και καλή γνώση όλης της ύλης. Αν έχουμε μάθει να δουλεύουμε σωστά και να φτιάχνουμε τη δομή της πηγής όπως θα δούμε παρακάτω στο παράδειγμα τότε θα έχουμε και άριστα αποτελέσματα.
β)Παράθεση:Ο άλλος τρόπος ανάλυσης μίας πηγής είναι λίγο πιο απλός και υπό κάποιες προϋποθέσεις μπορεί να μας αποφέρει τα ίδια αποτελέσματα.Παραθέτουμε τις γνώσεις μας από το σχολικό βιβλίο και μετά αναλύουμε τη πηγή.Χρησιμοποιούμε εκφράσεις όπως π.χ. <<σύμφωνα με την πηγή>>, <<όπως αναφέρθηκε προηγουμένως>> κ.τ.λ.
Και στις δύο μεθόδους θα ενώσουμε πληροφορίες πηγής- πηγών (αν είναι πάνω από δύο) και βιβλίου.
Κατά την πρώτη μεθοδο μπορουμε να κανουμε ενα σχεδιαγραμμα. Απο τη μια πλευρα βαζουμε τις πληροφοριες του βιβλιου και απο την αλλη της πηγης και τις συνθετουμε. Κατα την συνθεση κανουμε αναφορα στην πηγη. Λεμε δηλαδη, <<οπως αναφερεται στην πηγη>>, <<οπως υποστηριζει ο ταδε>>κτλ. Δεν αντιγραφουμε αυτουσια κομματια της πηγης, τα ερμηνευουμε τα γραφουμε με το δικο μας υφος. Αν εχουμε καθαρευουσα οπως στο συγκεκριμενο παραδειγμα εξομαλυνουμε την γλωσσα προς τη δημοτικη.
Σχεδιαγραμμα πηγων για το στρατιωτικο Συνδεσμο(κινημα στο Γουδι 1909) σελ.87-88 σχολικου βιβλιου. Βαζουμε αριθμους 1,2,3 κτλ στις πληροφοριες που παιρνουμε απο το βιβλιο και γραμματα α,β,γ κτλ στις πληροφοριες που παιρνουμε απο τις πηγες ετσι ωστε στο τελος να φτιαξουμε τη δομη της πηγης. Το ερωτημα ειναι : αξιοποιωντας τις γνωσεις σας απο το σχολικο βιβλιο και αντλωντας στοιχεια απο τις πηγες 20 και 21 του σχολικου βιβλιου( σελ. 87-88) να αναφερθειτε στην ιδρυση του στρατιωτικου Συνδεσμμου και στα αιτηματα που αυτος προωθησε(15 Αυγουστου 1909).
                                                   ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
 ΒΙΒΛΙΟ    
1)ΕΙΣΑΓΩΓΗ                                                                                                                                          
 Σχ.βιβλιο σελ.86-87
<<το 1909 συντελειται...μεχρι Βουλης>>
2)Το 2 το γραφουμε μετα το γ
για να συνδεσουμε την πηγη 20 με την πηγη 21.
Σχ.βιβλιο σελ. 86 << Ηδη πριν απο την εκδηλωση
του κινηματος...γραφειοκρατια>>.2.
3)Σχ.βιβλιο σελ.87-88<<με αφορμη το κινημα, εγινε
στις 14 Σπτεμβριου μεγαλη διαδηλωση...οικονομικων
αιτηματων.>>. Μετα παμε και γραφουμε πληροφοριες
απο την πηγη 21.

ΠΗΓΕΣ
Πηγη 20
<< Η πατρις...δικαιων του>> (δυσπραγια, δυσλειτουργια κρατους) α.
<< Ο Συνδεσμος των αξιωματικων...Ναυτικου>> (παταξη της ευνοιοκρατιας ανορθωση του κρατους σε ολους τους τομεις) α.
<<Πρεπει,. χαριν αυτου...ναυτικου...>> ( Διαδοχος, πριγκηπες να απεχουν απο την ενεργο διοικητικη υπηρεσια στο στρατο και το ναυτικο, διατηρωντας ομως τους στρατιωτικους βαθμους τους και το δικαιωμα προαγωγης. Ο βασιλιας πρεπει να απαιτει ωστε οι υπουργοι του στρατου και του ναυτικού να προερχονται απο τους ανωτερους εν ενεργεια ή διαθεσιμοτητα αξιωματικους του στρατου και του ναυτικου, ωστε ο στρατος να ειναι πιο αποτελεσματικος.) β.
<< Ο στρατιωτικος Συνδεσμος...ανορθωθωσι...>> γ.(Σειρα αιτηματων του Συνδεσμου συμφωνα με την πηγη : Τα αιτηματα αφορουν  :1) την ανυψωση της θρησκειας στον ιερο προορισμο της, 2) την παταξη της διαφθορας στη διοικηση με τη δημιουργια ενος διοικητικου μηχανισμου χρησιμου και εντιμου, 3) την αναμορφωση της δικαιοσυνης, ωστε να υπαρχει ταχυτητα, αμεροληψια, και ισονομια στην απονομη της, 4) την αναδιοργανωση της εκπαιδευσης ωστε να ανταποκρινεται στις απαιτησεις του καθημερινου βιου και των  στρατιωτικων αναγκων της χωρας, 5) την εξασφαλιση της συνταγματικης νομιμοτητας, ωστε να υπαρχει σεβασμος στα αναπαλλοτριωτα δικαιωματα της ζωης, της τιμης και της περιουσιας των πολιτων, και 6) την ανορθωση των οικονομικών του κρατους.) γ.
Πηγη 21
<< Ο Λαός των Αθηνών........ιδιοκτησίας του......>>(Αίτια δυσπραγίας της χώρας.
Στο αποσπασμα απο το ψηφισμα των επαγγελματικων σωματειων της Αθηνας και του Πειραια την ημερα του πανδημου συλλαλητηρίου  αναφερονται αφενος οι λογοι που προκαλεσαν την οργη και την αντιδραση των εργαζομενων και αφετερου τα αιτηματα των επαγγελματικων σωματειων για την αντιμετωπιση των προβληματων και δυσλειτουργιων του κρατους σε ολους τους τομεις. Συγκεκριμενα τα αιτια που οδηγησαν στο συλλαλητηριο του 1909 ειναι τα εξης : 1) η δυσπραγια της χωρας και η δυσλειτουργια πολλων κρατικων τομεων, 2) Η διαφθορα στην πολιτικη ζωης της χωρας,
και η παραβιαση των εννομων συμφεροντων και δικαιωματων του λαου, 3) Οι συνταγματικες και οι νομοθετικες παραβιασεις καθως το πολιτευμα κατ' επιφαση μονο ειναι δημοκρατικο και στην ουσια οι βουλευτες εχουν μετατραπει σε μια ιδιοτελη ολιγαρχια που εξυπηρετει τα συμφεροντα της και τα συμφεροντα της πλουτοκρατιας με την οποια εχει συμπραξει. 4)  Η οικονομικη εξαντληση του λαου, που στεναζει απο την επαχθη και αδικη φορολογια χωρις να απολαμβανει σε ανταλλαγμα τα δικαιωματα της ζωης, της τιμης και της ιδιοκτησιας.) δ.
<<Αξιοι  να ιδη την κυβερνησιν...νομου>>.( Τα αιτηματα που προβαλλουν τα σωματεια για την αντιμετωπιση αυτων των προβληματων συνοψιζονται στα ακολουθα : 1) Αμεση ψηφιση νομοθεσιας για την παταξη της συναλλαγης, την εξυγιανση και αναδιοργανωση του διοικητικου μηχανισμου και την ληψη μετρων για την προστασια των παραγωγικων ταξεων.2) Θεσπιση νομοθετικου πλαισιου για τη βελτιωση των συνθηκων εργασιας των εργατων και την προστασια τους σε σχεση με την εργοδοσια.) ε.
ΣΧΟΛΙΟ (4)
Προαιρετικα μετα το ε γραφουμε για να συγκρινουμε τα αιτηματα των δυο πλευρων. Αν συγκρινουμε τα αιτηματα που προβαλλονται στην προκηρυξη του Στρατιωτικου συνδεσμου με τα αιτηματα των επαγγελματικων σωματειων θα παρατηρουσαμε οτι : 1) Καταρχας το αιτημα της <<ανορθωσης>> της χωρας και της αντιμετωπισης ολων <<των κακως εν γενει εχοντων>> εκφραζει ολα τα κοινωνικα στρωματα. 2) Ωστοσο, απο τα αιτηματα τους διακρινουμε τον διαφορετικο ιδεολογικο προσανατολισμο και συνεπως τα διαφορετικα συμφεροντα των στρατιωτικων με τα επαγγελματικα σωματεια. Οι πρωτοι προτασσουν την αναγκη μεταρρυθμισεων στο στρατο, ενω οι δευτεροι την αναγκη προστασιας ( νομοθετικα, οικονομικα και κοινωνικα) των παραγωγικων ταξεων.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ (5)
Κλεινουμε με αυτο την αναλυση της πηγης. Σελ.88 σχ.βιβλιο << Υπο την πιεση του Συνδεσμου... επιδιωξεις του.>>.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ :
Η συνθεση της πηγης θα εχει την εξης μορφη-δομη ( συνδεουμε βεβαια τις παραγραφους και με συνδετικες φρασεις οπως εχει αναφερθει).: 1(βιβλιο), α,α,β,γ απο την πηγη 20, 2 (βιβλιο), 3 (βιβλιο), δ πηγη (21), ε πηγη (21), 4 ( δικο μας σχολιο) για τα αιτηματα των δυο πλευρων, 5 ( βιβλιο-επιλογος). Αρα εχουμε 1α,α,β,γ,2,3,δ,ε,4,5 ( Δομη πηγης ).
 

Σχολιασμός πηγών, Ιστορία γ' λυκείου

            Πως  μελετούμε μια ιστορική πηγή.      ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ  2019.
Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα των πανελλαδικών εξετάσεων θα πρέπει να πούμε αν μία πηγή είναι πρωτογενής ή δευτερογενής.

1) Άμεσες/ Πρωτογενείς πηγές ονομάζουμε τις πηγές οι οποίες συνετέθησαν ή δημιουργήθηκαν από πρωταγωνιστές ή αυτόπτες μάρτυρες την ίδια εποχή κατά την οποία λάμβανε χώρα το υπό εξέταση ζήτημα π.χ. πολιτικοί λόγοι , άρθρα συνταγμάτων,διπλωματικά έγγραφα , νόμοι επίσημα στατιστικά στοιχεία κτλ. Δηλαδή οι πρωτογενείς πηγές μας δίνουν απευθείας το υλικό ή το γεγονός και δεν επιδέχονται τη διαμεσολάβηση ή τον κριτικό σχολιασμό κάποιου άλλου.
Έμμεσες/Δευτερογενείς πηγές νοούνται όλες οι αναφορές ( άρθρα, βιβλία, κινηματογραφικές ταινίες κτλ) που αναφέρονται στα υπό μελέτη θέματα και δημιουργήθηκαν σε ύστερο χρόνο κυρίως από ιστορικούς και έχουν δεχτεί κάποιο σχολιασμό ή κριτική.

2)Διαβάζουμε συνολικά την πηγή δύο και τρεις φορές μέχρι να την κατανοήσουμε. Στη συνέχεια διαβάζουμε προσεχτικά τα ερωτήματα που μας θέτουν , γιατί αυτά θα μας κατευθύνουν στην ανάπτυξη και στο σχολιασμό της πηγής .Προσοχή: η ερώτηση της πηγής δίνεται ως εξής: <<Αντλώντας στοιχεία από το παραπάνω κείμενο και αξιοποιώντας τις ιστορικές γνώσεις να αναφέρετε…….>> Αυτό μας οδηγεί στο να χωρίσουμε την απάντηση σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος θα ανακαλέσουμε  στη μνήμη μας τα σημεία του σχολικού βιβλίου ,στα οποία αναφέρεται η πηγή και θα τα παρουσιάσουμε αυτούσια. Στο δεύτερο μέρος σε μία όσο το δυνατό πιο πετυχημένη νοηματική σύνδεση, που στηρίζεται στο βαθμό κατοχής της ελληνικής γλώσσας από τον υποψήφιο,θα προχωρήσουμε στο σχολιασμό της πηγής με σκοπό να βρούμε τα στοιχεία που να επιβεβαιώνουν ,να συμπληρώνουν ,ή και να αντιστρατεύονται τα στοιχεία του σχολικού βιβλίου. Η σύνδεση των ιστορικών γνώσεων και του σχολιασμού παραθέματος μπορεί να γίνει με χρήση συνδετικών διαρθρωτικών φράσεων όπως:   όλα τα παραπάνω επιβεβαιώνονται από τις πληροφορίες του παραθέματος, σύμφωνα με τις πληροφορίες του παραθέματος, όπως προκύπτει από το παράθεμα,χρησιμοποιούμε το όνομα του συγγραφέα αν υπάρχει, δηλαδή μπορούμε να πούμε σύμφωνα με τις πληροφορίες του παραθέματος ο τάδε υποστηρίζει, η πηγή αναφέρεται κτλ. Κατά την αναφορά μας στις ιστορικές γνώσεις μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και τις παρακάτω φράσεις: κατά την ιστορική αφήγηση, κατά την ιστορική εξέλιξη, κατά την εξέλιξη των γεγονότων κτλ. (όπως έχουμε πει).

3) Ένταξη της πηγής στο ιστορικό της πλαίσιο- συγκεκριμένη χρονολογική τοποθέτησή της. Προσέχουμε και πότε γράφτηκε , από ποιον . Πρέπει τώρα να αναφέρουμε και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γράφτηκε, τι πληροφορίες μας δίνει για την εποχή που παρουσιάζει.

4)Σχολιασμός πληροφοριών,  γεγονότων,προσώπων,στοιχείων,που  μας δίνει η πηγή  ή ο αφηγητής του κειμένου  όταν πρόκειται για πρόσωπο που είναι σύγχρονο με την εποχή. Πρέπει να εξαντλούμε το περιεχόμενο της πηγής σε σχέση με το ζητούμενο. Η δομή των απαντήσεων να συμφωνεί με τη δομή των ερωτήσεων . Για παράδειγμα αν η ερώτηση είναι διαιρεμένη σε  υποερωτήματα π.χ α) και β) και η απάντησή μας να ακολουθεί την ίδια υποδιαίρεση.

5)Αίτια,συνέπειες  ,αν  υπάρχουν μέσα στο γεγονός, συμπεράσματα, προεκτάσεις των όσων αναφέρονται, σύγκριση με τα προηγούμενα.

6)Αν η πηγή είναι σε καθαρεύουσα πρώτα την εξομαλύνουμε γλωσσικά την κατανοούμε και μετά την σχολιάζουμε.

7)Αντικειμενικότητα της πηγής (ανάλογα από τον ποιον είναι γραμμένη και πότε). Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα θα πρέπει να γράψουμε αν η πηγή είναι αντικειμενική αν παρουσιάζει όλες τις απόψεις της εποχής,όλων των κομμάτων όλων των πολεμικών συνασπισμών, τις απόψεις των νικητών των ηττημένων κτλ.

8)Διαχρονικότητα πηγής : αν αυτά που αναφέρει συνέβησαν και τα επόμενα χρόνια ή στη πιο σύγχρονη εποχή ή και στη σημερινή. Δεν αναφερόμαστε σε αυτό αν δεν είμαστε σίγουροι.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Μετατρέπουμε το περιεχόμενο της πηγής σε δικό μας κείμενο γραμμένο στο γ΄ πρόσωπο .Δεν αντιγράφουμε αυτούσια κομμάτια της πηγής,μόνο αν υπάρχει λόγος το κάνουμε αυτό χρησιμοποιώντας εισαγωγικά. Επίσης εκείνο που έχει μεγάλη σημασία είναι να εντάξουμε την πηγή στο σωστό κεφάλαιο και να χρησιμοποιήσουμε τα όσα ξέρουμε από το εκάστοτε μάθημα. ΔΕΝ ΚΑΝΟΥΜΕ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΠΗΓΗΣ. Κάνουμε μόνο ιστορικές αξιολογήσεις όχι προσωπικές.Δεν κάνουμε <<λογικά άλματα >> οδηγούμενοι με αυθαίρετο και  ασύνδετο τρόπο στο συμπέρασμα που θέλουμε να καταλήξουμε. Ο συλλογισμός μας για την κατανόηση της πηγής θα είναι ο εξής: ιστορικό πλαίσιο της εποχής, κατανόηση της πηγής, ιστορική αξιολόγηση της πηγής.

Συνοπτικά σύμφωνα με αυτά που αναφέραμε πιο πάνω ,ακολουθείται το εξής σχήμα κατά την ανάλυση μίας πηγής:

1.Εισαγωγή που να κινείται στον άξονα : γεγονότα, πρόσωπα, τόπος χρόνος.

2.Ξεχωριστή παράγραφος με τα στοιχεία του βιβλίου.

3.Σύνδεση ιστορικών γνώσεων και σχολιασμού παραθέματος(βλέπε συνδετικές φράσεις). Πάντα έχοντας υπόψιν μας τα ερωτήματα που μας θέτει η πηγή. Στο σημείο αυτό θα μας βοηθήσει το να κρατάμε κάποιες σημειώσεις από τη πηγή στο πρόχειρο ,είτε να βάζουμε πλαγιότιτλους, είτε να υπογραμμίζουμε τα στοιχεία που αφορούν στην απάντηση.

4. Ανάλυση δεδομένων πηγής.(εμβάθυνση ,αξιολόγηση, και σωστή σύνδεση με το ιστορικό πλαίσιο.

Προσοχή: όσον αφορά την ανάλυση πινάκων ,  σκιτσογραφιών, γελιογραφιών, φωτογραφιών  και εικόνων ξεκινάμε από την ανάλυση των στοιχείων της εικόνας (δεδομένα πηγής) και μετά παραθέτουμε τις ιστορικές μας γνώσεις. Για τους πίνακες ισχύει ότι έχουμε πει.Ομαδοποιούμε τα δεδομένα του πίνακα στηριζόμενοι σε μία τομή. Π.χ. χρονολογία , αριθμητικά δεδομένα, υλικό .κτλ.

Προσοχή: όταν η πηγή δεν προσφέρει νέα στοιχεία σε σχέση με αυτά που υπάρχουν στο βιβλίο ή η διατύπωση είναι παρόμοια με το σχολικό βιβλίο τότε οι πληροφορίες χρησιμοποιούνται για να βεβαιώσουν τις ιστορικές γνώσεις. Δηλαδή ο μαθητής γράφει όλες τις πληροφορίες του σχολικού βιβλίου και σε κατάλληλα σημεία τις ενισχύει και τις ολοκληρώνει με τα στοιχεία της πηγής που τις επιβεβαιώνουν.
Όταν όμως η πηγή προσφέρει νέα στοιχεία  ο μαθητής θα οργανώσει το  κείμενό του βασισμένος στο υλικό και τη δομή της πηγής  και θα προσθέσει στο σημείο ή στα σημεία που ταιριάζουν, τις ιστορικές γνώσεις από το σχολικό βιβλίο.    

Προσοχή!  Στη μελέτη-σχολιασμό της πηγής εφαρμόζουμε και την συνεχόμενη ίδια αρίθμηση όπως είπαμε. Υπογραμμίζουμε με τον ίδιο αριθμό όλες τις πληροφορίες των πηγών που αναφέρονται στο ίδιο ερώτημα και στη συνέχεια συνθέτουμε όπως έχουμε πει.

                                     ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ   ΠΗΓΩΝ.

Είναι πολύ σημαντικό και απαραίτητο να έχουμε πρώτα κατανοήσει την πηγή.

Μετά ακολουθεί η αξιολόγηση της πηγής. 

Κατά την αξιολόγηση της πηγής θα πρέπει να αξιοποιούμε  τις πληροφορίες της  πηγής.

Πρέπει να βλέπουμε στο κάτω μέρος  της πηγής από πού προέρχεται .

Στη  συνέχεια θα την αξιολογήσουμε ως πρωτογενή ή δευτερογενή . Μετά θα αναφερθούμε στον συγγραφέα  θα την τοποθετήσουμε στο ιστορικό της πλαίσιο, θα πούμε αν το πρόσωπο που την έγραψε  ή την εκφώνησε είναι σύγχρονο με τα γεγονότα ή είναι αυτόπτης  μάρτυρας.  Θα αναφερθούμε στις πληροφορίες που δίνει . Αν δίνει μία σαφή –αντικειμενική εικόνα της εποχής . Αν  υπάρχει και η αντίθετη άποψη. Αν  είναι αντικειμενική ή όχι.  Μπορούμε να αναφερθούμε και στη διακειμενικότητά της αν αναφέρεται  το θέμα και  σε κάποιο άλλο παράθεμα. Στη  διαχρονικότητα ενός γεγονότος. 

Παραδείγματα.

Βλέπε σελίδα 9. Φωτοτυπιών.

Οι πηγές 20 και 21 είναι πρωτογενείς μολονότι προέρχονται από το ιστορικό έργο του Γ. Κορδάτου , Ιστορία της νεώτερης Ελλάδας Ε΄. Μας δίνουν άμεσες και αντικειμενικές πληροφορίες  που αναφέρονται στις διεκδικήσεις  και στα αιτήματα του στρατιωτικού συνδέσμου και στις διεκδικήσεις των επαγγελματικών σωματείων. Ταυτόχρονα μας δίνεται η δυνατότητα να δούμε μία σαφή εικόνα της εποχής του 1909. Να  ερευνήσουμε τα αίτια του κοινωνικού αναβρασμού της εποχής τα αιτήματα του λαού  και των διάφορων κοινωνικών ομάδων που οδήγησαν στην πολιτική αλλαγή  και μάλιστα  χωρίς την επιβολή δικτατορίας. Βέβαια δεν έχουμε κάποια πληροφορία για τα αιτήματα των κομμάτων που υποστηρίζουν τη βασιλεία..

Πρωτογενείς πηγές.  Αν  πρόκειται για άρθρο, για διάταγμα ,για σύνταγμα.

Γράφουμε το είδος αναφερόμαστε στον συντάκτη , μιλάμε για την αντικειμενικότητά το  περιεχόμενό του. Αν είναι άρθρο εφημερίδας δεν είναι αντικειμενικό. Δε ξεχνάμε το ιστορικό πλαίσιο.

Μαρτυρίες. Πολύ σημαντικές . Αυτόπτης μάρτυρας  . Μαθαίνουμε άμεσα πληροφορίες για ένα γεγονός. Π.χ. Μικρασιατική καταστροφή . Τις Κινήσεις τις δυσκολίες των προσφύγων .

(θα επανέρθουμε σε αυτές τις πηγές).

Απομνημονεύματα. Βλέπουμε πότε και από ποιον είναι γραμμένα.    Μολονότι έχουμε άμεσες πληροφορίες η πηγή κρύβει  υποκειμενικότητα.

Χάρτες. Πότε έχουν γίνει, από ποιους,  τι παρουσιάζουν για την εποχή.  Το ίδιο θα πρέπει να προσέξουμε και για τους στατιστικούς πίνακες. Αν  έχουν αριθμητικά στοιχεία τι ποσοστό καλύπτουν, σε ποιο οικονομικό ή  κοινωνικό γεγονός αναφέρονται. Τι πληροφορίες μας δίνουν , από πού προέρχονται;  Είναι δημόσιος, κρατικός   ή ιδιωτικός ο φορέας;. Είναι κάποιος ιστορικός ή δημοσιογράφος  ή  προέρχονται τα στοιχεία από ένα ιστορικό έργο.

Φωτογραφίες. Ανάλογα σε ποιο έργο βρίσκονται. Πότε δημιουργήθηκαν σε ποια εποχή; Ποιος είναι ο δημιουργός; Βρίσκονται σε κάποια εφημερίδα; Τότε δεν είναι αντικειμενικές , όπως και οι γελοιογραφίες.

Λόγοι πολιτικών- πολιτικά προγράμματα, προγραμματικές πολιτικές δηλώσεις , βασιλικές διακηρύξεις ,βασιλικός λόγος. Πηγές άμεσες πρωτογενείς μας δίνουν πληροφορίες για την εικόνα της εποχής και τους πρωταγωνιστές της. Ωστόσο όμως θα πρέπει να διερευνούμε την αντικειμενικότητά τους.

Δευτερογενείς πηγές.

Ένα ιστορικό έργο η πολλούς τόμους ή με έναν βιβλίο ή αν πρόκειται για μία μελέτη ενός φαινομένου π.χ. του 19^ου αιώνα, ή ένα έργο από την πολιτική , οικονομική κοινωνική ιστορία. Βλέπουμε πάλι το συγγραφέα , το ιστορικό το κοινωνικό πλαίσιο. Λέμε ότι έχουμε να κάνουμε με μία δευτερογενή πηγή με αντικειμενικά στοιχεία. Αναφερόμαστε φυσικά στο χρονικό πλαίσιο. Στην εικόνα της εποχής που μας δίνει και αν μπορούμε κάνουμε και μία αξιολόγηση της διακειμενικότητας  και της διαχρονικότητας του φαινομένου που μας παρουσιάζει.

ΚΑΛΑ  ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ !!!   ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ  ΚΑΙ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟΣ Ο  ΚΑΙΝΟΥΡΙΟΣ  ΧΡΟΝΟΣ!!!  ΔΕ  ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΆΓΧΟΣ Η  ΖΩΗ ΜΑΣ ΔΙΝΕΙ ΠΑΝΤΑ ΠΟΛΛΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ!!

                       

Μελέτη -σχολιασμός πηγών-παραθεμάτων ,Ιστορία θεωρητικής Κατεύθυνσης

            Πως επεξεργαζόμαστε ιστορικά μία  εικόνα

1)Βλέπουμε προσεχτικά την εικόνα και προσπαθούμε να κατανοήσουμε σε ποια εποχή ανήκει προσέχοντας τα στοιχεία που τη συνοδεύουν(δημιουργός, χρόνος δημιουργίας , τόπος εύρεσης, περιεχόμενο.).

2) Προσέχουμε αν εικονίζει κάτι  πραγματικό ή αλληγορικό.

3)Την εντάσσουμε στη εποχή της , δηλαδή κάτω από ποιες συνθήκες δημιουργήθηκε , πότε και γιατί; Σε ποια συμπεράσματα μας οδηγεί;

4)Αναζητάμε το λειτουργικό της ρόλο, δηλαδή τι εκφράζει , απλά συναισθήματα ή μία γενικότερη αντίληψη , μία ιδεολογία, τι μηνύματα περνάει, τι υπηρετεί, αν έχει κάποια πολιτική ή κοινωνική σκοπιμότητα κτλ.)

5)Προσπαθούμε να κατανοήσουμε την εποχή στην οποία ανήκει συσχετίζοντάς την με τις  γνώσεις μας και από το μάθημα στο οποίο αναφέρεται.

6)Γελοιογραφίες: Το πλαίσιο –ανάλυση των γελοιογραφιών είναι το ίδιο που ακολουθούμε στις  ιστορικές  φωτογραφίες. Περιγράφουμε  αυτά που βλέπουμε: ποιοι είναι οι χαρακτήρες που απεικονίζονται στη γελοιογραφία; Πως είναι ντυμένοι , ποια είναι η έκφρασή τους ; τι κάνουν;   Οι χαρακτήρες είναι σχεδιασμένοι ρεαλιστικά; Υπάρχει στοιχείο υπερβολής ή μεροληψίας; Ποια άλλα αντικείμενα ή σύμβολα διακρίνονται στη γελοιογραφία; Τι συμβολίζουν;

Στην ανάλυση χρήσιμη θα αποβεί  και η λεζάντα της γελοιογραφίας. Παρατηρήστε επίσης που δημοσιεύτηκε , σε ποιο ιστορικό γεγονός αναφέρεται; Ποια είναι η στάση του γελοιογράφου απέναντι στο θέμα της γελοιογραφίας ; Έχει επικριτική ή επιδοκιμαστική στάση; Πιστεύετε ότι η στάση του γελοιογράφου αποτυπώνει την κοινή γνώμη της εποχής απέναντι στο συγκεκριμένο θέμα; (στη συνέχεια των μαθημάτων θα κάνουμε μαζί παραδείγματα).

7)Οι στατιστικοί πίνακες: παρατηρούμε που αναφέρονται; Τι επιπτώσεις δείχνουν για την κοινωνία της εποχής στην οποία αναφέρονται. Σε ποια συμπεράσματα μας οδηγούν; Επίσης σε περίπτωση  σχολιασμού στατιστικού πίνακα είναι απαραίτητο μέσα από τις ιστορικές μας γνώσεις (σχολικό βιβλίο)να επιχειρηματολογήσουμε και να επιβεβαιώσουμε τα στατιστικά δεδομένα του πίνακα. Ακόμη ένας άλλος τρόπος σχολιασμού κυρίως μεγάλων πινάκων είναι η εύρεση μίας τομής στα αριθμητικά δεδομένα , δηλαδή ενός κριτηρίου ομαδοποίησης των δεδομένων. Αυτό μπορεί να είναι μία χρονολογία ή ‘ενας αριθμός ή ένα ποσοστό κλιμάκωσης  ή ύφεσης αντίστοιχα.(θα δούμε παραδείγματα.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Γράφουμε πάντα ένα δικό μας κείμενο στο γ΄ πρόσωπο. Είναι σημαντικό να εντάξουμε την πηγή στο σωστό κεφάλαιο και να χρησιμοποιήσουμε τα όσα ξέρουμε από το εκάστοτε μάθημα συνδυάζοντάς τα με τα μηνύματα ή τις πληροφορίες που θέλει να μας περάσει η πηγή.

Ο Ελεγκτής , Λογοτεχνία Θεωρητικής κατεύθυνσης

Διδακτικό αντικείμενο : Τα βασικά χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη μέσα από δύο σημαντικά του ποιήματα και η ένταξη της σε λογοτεχνικό-λογοτεχνικά ρεύματα.

Τάξη:Γ Λυκείου- θεωρητική κατεύθυνση.

Διάρκεια : 4 ώρες.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΠΕ.  Χρήση διαδικτύου.

Σκεπτικό και στόχοι:  Τα δύο ποιήματα του Μ.Σαχτούρη στα οποία θα στηριχτεί το σενάριο μας θα είναι <<Η Αποκριά>>  και  << Ο ελεγκτής>>. Ως αφόρμηση μπορούμε να πούμε στα παιδιά να κρατήσουν σημειώσεις από όποια σκέψη ή ιδέα  τους έρχεται στο μυαλό όταν ακούνε τις λέξεις Αποκριά και Ελεγκτής.(Τις σημειώσεις τους θα τις χρησιμοποιήσουν αργότερα όταν θα μελετήσουν τα δύο ποιήματα).

Στη συνέχεια θα ακολουθήσει μία μικρή εισήγηση του καθηγητή που θα αναφέρεται στις ποιητικές συλλογές και στα συγκεκριμένα ποιήματα του Μ.Σαχτούρη.  Κατόπιν οι μαθητές αφού διαβάσουν από το ψηφιακό βιβλίο των Κειμένων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ    Λυκείου γενικής παιδείας το ποίημα <<Η Αποκριά>> και το βιογραφικό σημείωμα του Μ.Σαχτούρη και από το ψηφιακό βιβλίο της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας για τη θεωρητική κατεύθυνση της Γ Λυκείου το ποίημα << Ο ελεγκτής>>, θα χωριστούν σε τέσσερις ομάδες των 5 ατόμων .  Η κάθε ομάδα θα έχει ένα φύλλο εργασίας με στοχευμένες ερωτήσεις σχετικά με τη μορφή τη γλώσσα και το λεξιλόγιο των ποιημάτων (1ομάδα),με τα εκφραστικά μέσα(2 ομάδα), με τους αφηγηματικούς τρόπους ,αφηγηματικές τεχνικές(3 ομάδα) και το περιεχόμενο των δύο ποιημάτων (4 ομάδα). Όλες οι ομάδες θα μελετήσουν και τα δύο ποιήματα και θα απαντήσουν στις ερωτήσεις. Με αυτόν τον τρόπο θα εξασκηθούν και στη σύγκριση κειμένων και θα φτάσουν τόσο στον παιδαγωγικό μας στόχο που είναι να συνεργαστούν αλλά και στους γνωστικούς μας στόχους που είναι που είναι να ανακαλύψουν ορισμένα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη με βάση αυτούς τους τέσσερις τομείς και να εντάξουν την ποίησή του σε λογοτεχνικό-α ρεύματα.

Όλα τα φύλλα εργασίας θα ξεκινούν με την τυποποιημένη ερώτηση αφού διαβάσετε στα ψηφιακά βιβλία τα ποιήματα και το βιογραφικό σημείωμα του Μ.Σαχτούρη να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις.

3 ώρες στο εργαστήριο

1 φύλλο εργασίας.

1. Να μελετήσετε τη μορφή των δύο ποιημάτων(στροφές, στίχος, ομοιοκαταληξία)  πιστεύετε ότι ανήκει στη παραδοσιακή ή στη μοντέρνα ποίηση;Να καταγράψετε τα συμπεράσματά σας.

2.α)Η γλώσσα των δύο ποιημάτων  είναι η απλή δημοτική και ο λόγος λιτός. Βάση του λόγου του Σαχτούρη είναι το ρήμα και το ουσιαστικό . Να επιβεβαιώσετε την παραπάνω θέση με τρία παραδείγματα από κάθε ποίημα.

β)Η σχολιαστεί η γλωσσική μορφή του τίτλου των δύο ποιημάτων.

3. Να παρατηρήσετε τη συνύπαρξη και την σύνταξη των λέξεων στα δύο ποιήματα και να δημιουργήσετε ένα κατάλογο με χαρακτηριστικά παραδείγματα και από τα δύο ποιήματα.

4.Με βάση τις απαντήσεις σας  να καταγράψετε σε  μία παρουσίαση power point τα συμπεράσματά σας για τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη όσον αφορά τη μορφή ,τη γλώσσα και το λεξιλόγιο . Σε ποιο ή ποια λογοτεχνικά ρεύματα θα  την εντάσσατε;

2 φύλλο εργασίας                     

1. Να  εντοπίσετε δύο εκφραστικά μέσα από κάθε ποίημα.

2.Ποιο πιστεύετε ότι είναι το κυρίαρχο εκφραστικό μέσο στην ποίηση του Μ.Σαχτούρη και γιατί; Πως παρουσιάζεται αυτό; Να αναφέρετε από δύο παραδείγματα από κάθε ποίημα.

3. Πως λειτουργούν τα σύμβολα στα δύο ποιήματα; Κατά την απάντησή σας να δώσετε βαρύτητα στον συμβολικό χαρακτήρα των χρωμάτων στην ποίηση του Σαχτούρη.

4. Με βάση τις απαντήσεις σας να καταγράψετε σε  μία παρουσίαση power point τα συμπεράσματά σας για τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη όσον αφορά τα εκφραστικά μέσα . Σε ποιο ή ποια λογοτεχνικά ρεύματα θα  την εντάσσατε;

3 φύλλο εργασίας

1.Ποια είναι η οπτική γωνία του αφηγητή στα δύο ποιήματα;

2. Πως παρουσιάζεται το ποιητικό εγώ μέσα στα δύο ποιήματα;

3.Τι πετυχαίνει ο ποιητής με τις αφηγηματικές επιλογές που κάνει στα δύο ποιήματα;

4.Με βάση τις απαντήσεις σας να καταγράψετε σε  μία παρουσίαση power point τα συμπεράσματά σας για τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη όσον αφορά τους αφηγηματικούς τρόπους και τις αφηγηματικές τεχνικές . Σε ποιο ή ποια λογοτεχνικά ρεύματα θα  την εντάσσατε;

4 φύλλο εργασίας.

1.Ποια πιστεύετε ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να  περάσει ο ποιητής στα δύο ποιήματα;

2 Ποια σταθερά θέματα και κοινά μοτίβο μπορείτε να βρείτε μέσα από τα δύο ποιήματα;

3. Ποια είναι η σχέση της ποίησης και του ποιητή με την κοινωνική πραγματικότητα έτσι όπως παρουσιάζεται μέσα  από τα δύο ποιήματα; Ποιες είναι οι αντιλήψεις του ποιητή για το χρέος του απέναντι στην κοινωνία;

4.Με βάση τις απαντήσεις σας να καταγράψετε σε  μία παρουσίαση power point τα συμπεράσματά σας για τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη όσον αφορά το περιεχόμενο  Σε ποιο ή ποια λογοτεχνικά ρεύματα θα  την εντάσσατε;

Για να απαντήσουν οι μαθητές στα φύλλα εργασίας είναι φυσικά  απαραίτητη και η διακριτική βοήθεια του καθηγητή κυρίως για το 2 και το 3 φύλλο εργασίας.           

4 ώρα στο εργαστήριο

Σύνθεση των εργασιών. Επίλυση αποριών. Δημιουργία ενός τελικού power point με τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη και την τελική ένταξή της σε λογοτεχνικά ρεύματα .ΕΡΓΑΣΙΑ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ  ΓΡΑΦΗ:όσοι μαθητές-τριες θέλουν μπορούν να γράψουν το δικό τους ποίημα με βάση την τεχνοτροπία του Σαχτούρη ή να ζωγραφίσουν με βάση κάποια από τα μοτίβο του ποιητή.

Κλείνουμε με το πολύ ωραίο βίντεο που υπάρχει στην ιστοσελίδα του e-φιλολογικών θεμάτων με μουσική υπόκρουση για την<< Αποκριά>> του Μίλτου Σαχτούρη που θα μας δώσει έναυσμα για νέα συζήτηση με βάση την τεχνοτροπία  και τα μηνύματα του ποιητή  καθώς συνδέει το χθες με το σήμερα  τονίζοντας έτσι και τη διαχρονικότητα της ποίησης του Μ.Σαχτούρη, πλησιάζοντας έτσι και στον Γ κύκλο του μοντέλου των τριών κύκλων.

http://dimichri65.blogspot.gr/2012/12/blog-post.html  

Κριτική-Αξιολόγηση.

Πιστεύω ότι η πρόταση  αυτή ανταποκρίνεται τόσο  στους στόχους του μοντέλου του ρόμβου, όσο και του μοντέλου των τριών κύκλων.