Σάββατο 17 Απριλίου 2021

 

 

ΤΟ   ΙΣΤΟΡΙΚΟ  ΚΑΙ  ΠΟΛΙΤΙΚΟ  ΠΛΑΙΣΙΟ  ΤΗΣ  ΕΠΟΧΗΣ ΑΠΟ ΤΟ   1915-1920.

 

ΕΩΣ  ΤΟ  1913 Βασιλιάς των Ελλήνων είναι ο Γεώργιος Α΄ Γλύξμπουργκ. Δολοφονία του τον Μάρτιο του 1913, στη Θεσσαλονίκη.

Αναλαμβάνει Βασιλιάς των Ελλήνων ο  γιος του Κωνσταντίνος Α΄.

1915-1920. Αρχίζει ο εθνικός διχασμός με αφορμή τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο(1914-18)  και αιτία το αν θα μπει η Ελλάδα στον πόλεμο στο  πλευρό της Αντάντ (Βενιζελικοί) ή θα μείνει ουδέτερη (Αντιβενιζελικοί)..

Αρχίζει ο διπολισμός μεταξύ των δύο πλευρών και οδηγούμαστε σε εμφύλιο πόλεμο. Έχουμε δύο κυβερνήσεις μία στην Αθήνα με τους αντιβενιζελικούς και μία στην Θεσσαλονίκη (κυβέρνηση Εθνικής άμυνας .Επαναστατική τριανδρία Βενιζέλου-στρατηγού Δαγκλή και ναυάρχου Κουντουριώτη.). Έχουμε έντονη συμμετοχή στρατιωτικών στην πολιτική ζωή της χώρας, γεγονός που θα γίνει ακόμη πιο έντονο στη συνέχεια. Αυτό το μοντέλο επανάστασης με επαναστατική τριανδρία και δύο κυβερνήσεις το είχε χρησιμοποιήσει ο Βενιζέλος στο Κρητικό ζήτημα, όπως θα δούμε.(1901-1905). Στη συγκεκριμένη περίπτωση δημιούργησε την Εθνική Άμυνα στη Θεσσαλονίκη λόγω της όξυνσης του Μακεδονικού ζητήματος καθώς οι Βούλγαροι σύμμαχοι των Γερμανών κατά τη διάρκεια του Α΄ παγκοσμίου πολέμου εισβάλλουν στη Μακεδονία. Κατά το 1915 δημιουργείται από τον

Δημήτριο Γούναρη το κόμμα των εθνικοφρόνων, κυριαρχεί στην πολιτική σκηνή από την πλευρά των Αντιβενιζελικών ως το 1917,αλλά μετά την επικράτηση Βενιζέλου ο Γούναρης εξορίζεται στην Κορσική.

Κάτω από την πίεση των γεγονότων και των συμμάχων κυρίως των Γάλλων(είχαν προηγηθεί τα <<Νοεμβριανά>>, το 1916),  ο Βασιλιάς Κων/νος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα στις 29 Μαΐου/11 Ιουνίου του 1917(Ελβετία). Έτσι στις 30 Μαΐου/12 Ιουνίου γίνεται Βασιλιάς ο δευτερότοκος γιός του Κων/νου , ο Αλέξανδρος τον οποίο τον ήθελαν οι σύμμαχοι. Ο πρωτότοκος Γεώργιος ακολούθησε τον πατέρα του στην εξορία(θα τον δούμε αργότερα ως Γεώργιο Β΄ βασιλιά των Ελλήνων.)

Στη συνέχεια ο Βενιζέλος επαναφέρει τη Βουλή του 1915(την ανασταίνει για αυτό και λέγεται Βουλή των Λαζάρων) και η Ελλάδα το 1917 μπαίνει στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Γίνεται ο θεωρητικός δανεισμός από τους συμμάχους για να αντιμετωπιστούν τα έξοδα των εκστρατειών στην Ουκρανία, στο μακεδονικό μέτωπο όπου έδρασε ο Ελληνικός στρατός κατά τη διάρκεια του Α΄ παγκοσμίου πολέμου και της  αποστολής του στρατού στην Μικρά Ασία.

Η ελληνική κυβέρνηση στέλνει στρατό στην ουκρανική εκστρατεία στις αρχές του 1919 κατά των μπολσεβίκων , κάτι που θα της στοιχίσει αργότερα στη μικρασιατική εκστρατεία και παίρνει την εντολή να στείλει στρατό στη Μ. Ασία για τη φύλαξη της περιοχής. Ο ελληνικός στρατός αποβιβάζεται στη Σμύρνη στις 2/15 Μαΐου 1919.

Μετά το τέλος του Α΄ παγκοσμίου πολέμου η Ελλάδα κάθεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στο συνέδριο που γίνεται στο Παρίσι (συνέδριο Ειρήνης)1919, από την πλευρά των νικητών. Ακολουθεί η Συνθήκη των Σεβρών 28 Ιουλίου/10 Αυγούστου 1920.

Παραχωρήθηκε στην Ελλάδα η Θράκη, η Δυτική και η Ανατολική, και αναγνωρίστηκε και η ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου εκτός από τα Δωδεκάνησα ,  ενώ η τύχη της περιοχής της Σμύρνης που θα ήταν υπό ελληνική κατοχή και διοίκηση θα κρινόταν με δημοψήφισμα μετά από πέντε χρόνια. Η Ελλάδα έγινε η χώρα των δύο ηπείρων(Ευρώπη- Ασία) και των πέντε θαλασσών{Αιγαίο-Ιόνιο-Μεσόγειος-Εύξεινος πόντος(Μαύρη θάλασσα), Προποντίδα.}.

Η πολιτική του Βενιζέλου είχε θριαμβεύσει, ωστόσο δύο μέρες μετά την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών έγινε στο σιδηροδρομικό σταθμό της Λυών η απόπειρα δολοφονίας του Βενιζέλου από δύο απότακτους αξιωματικούς τον υποπλοίαρχο Απόστολο Τσερέπη και τον υπολοχαγό του μηχανικού Γεώργιου Κυριάκη.(ισχύουν και τα υπόλοιπα που είπαμε για αυτή την απόπειρα).Από την άλλη πλευρά το απόγευμα της ίδιας μέρας καθώς τα νέα διαδόθηκαν δολοφονείται από τους Βενιζελικούς ο Ίων Δραγούμης.

Αποκορύφωμα του Διχασμού.

Ο Βενιζέλος επιστρέφει στις 17/30 Αυγούστου με το θωρηκτό Αβέρωφ στον Πειραιά και στις 25/8 Σεπτεμβρίου 1920 ανακηρύχθηκε από την Βουλή ευεργέτης και σωτήρας της πατρίδας.

Στη συνέχεια  προχώρησε στη διάλυση της Βουλής και στην προκήρυξη εκλογών για τις 12/25  Οκτωβρίου 1920.

Ένα τυχαίο;;;;;; όμως γεγονός ο θάνατος του βασιλιά Αλέξανδρου από δάγκωμα μαϊμούς είχε ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει βασιλιάς και οι εκλογές να διεξαχθούν στις 1/14 Νοεμβρίου του 1920. (ιστορικό ερώτημα τι θα γινόταν αν δεν είχε πεθάνει, για μία ακόμα φορά ένα δάγκωμα μαϊμούς άλλαξε τα ιστορικά δεδομένα αν θεωρήσουμε ότι και ένας άλλος Αλέξανδρος ο Μέγας πέθανε με ανάλογο τρόπο.).

Ο Βενιζέλος για να λυθεί το δυναστικό πρόβλημα πρότεινε στην αντιπολίτευση να επιστρέψει είτε ο εξόριστος Γεώργιος είτε ο Παύλος τα παιδιά του Κωνσταντίνου για να αναλάβουν την βασιλεία, όμως τα κόμματα της Αντιπολίτευσης με αρχηγό τον Δημήτριο Γούναρη που είχε έρθει τον Οκτώβριο από την Κορσική, όπου ήταν εξόριστος, δεν αποδέχτηκαν .Αντίθετα έκαναν βασικό σύνθημα της προεκλογικής τους εκστρατείας την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου , που ήταν δημοφιλής και το τέλος του μικρασιατικού πολέμου, έχοντας ως σήμα τους την ελιά.

Τον Οκτώβριο του 1920 το κόμμα των εθνικοφρόνων μετά την επιστροφή του Δημ.Γούναρη μετονομάστηκε σε Λαϊκό και αποτέλεσε τη βάση  της Ηνωμένης Αντιπολίτευσης των αντιβενιζελικών κομμάτων (μεταρρυθμιστικόν κόμμα, συντηρητικόν κόμμα κ.α.) που νίκησαν απροσδόκητα στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920.

Από τις 369 έδρες οι Αντιβενιζελικοί πήραν τις 251, ενώ οι Βενιζελικοί τις 118. Οι φιλελεύθεροι πήραν περισσότερες ψήφους 50,31% , έναντι 49,36% των αντιβενιζελικών ωστόσο το πλειοψηφικό σύστημα των εκλογών έδωσε περισσότερες έδρες στους αντιβενιζελικούς . Ο  Βενιζέλος που είχε ανακηρυχθεί σωτήρας της Ελλάδας λίγους μήνες πριν δεν βγήκε ούτε βουλευτής(περίπτωση Τρικούπη), δεν είχε διασπάσει τη μεγάλη περιφέρεια Αθηνών-Πειραιώς.

Ακολουθεί το δημοψήφισμα στις 22 Νοεμβρίου/5 Δεκεμβρίου 1920 με το οποίο επιστρέφει ο βασιλιάς Κων/νος. Χαρακτηριστικά είναι τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος. Υπέρ της επανόδου 99% και κατά 1%. Αυτό σήμαινε ότι μέσα σε τρεις εβδομάδες είτε όλοι οι φιλελεύθεροι ψήφισαν υπέρ του Κων/νου, είτε ότι η δύναμη των φιλελευθέρων είχε περιοριστεί από το 50% σε 1%!

Έτσι επέστρεψε ο Κων/νος    στην Ελλάδα στις 6/19 Δεκεμβρίου  1920 μέσα σε κλίμα λαϊκού ενθουσιασμού.

Συνέπειες των εκλογών του Νοεμβρίου 1920(ζητήθηκε στις πανελλαδικές)

Πολιτικές: Ο Βενιζέλος έφυγε στο εξωτερικό. Επέστρεψε ο βασιλιάς Κων/νος μετά από δημοψήφισμα.

Δεν άλλαξε την εξωτερική πολιτική. Δεν επιδίωξε ειρηνική λύση στο μικρασιατικό μέτωπο.

Στις 25 Ιανουαρίου 1921 η Αναθεωρητική Εθνοσυνέλευση που προέκυψε από τις εκλογές Νοεμβρίου ανακηρύχθηκε Συντακτική καθώς θεωρήθηκε αναγκαίο να αλλάξει εξ ολοκλήρου το σύνταγμα.(δεν πρόλαβε να λειτουργήσει , διαλύθηκε τον Σεπτέμβριο του 1922 κάτω από την πίεση των πολιτικών αναταράξεων λόγω της Μικρασιατικής καταστροφής).

Οικονομικές :Οι σύμμαχοι εξαιτίας της επιστροφής του ανεπιθύμητου Κων/νου απέσυραν τη κάλυψη του χαρτονομίσματος και έτσι, ένα σημαντικό τμήμα της νομισματικής κυκλοφορίας έμεινε χωρίς αντίκρυσμα.

Μετά το 1918 ο κρατικός ισολογισμός έκλεινε με παθητικό , ενώ ταυτόχρονα η παρουσία στη Μικρά Ασία εξελίχθηκε σε σκληρό και δαπανηρό πόλεμο. Διχοτόμηση δραχμής 1922.

Στρατιωτικές: Κατέρρευσε το μέτωπο στη Μικρά Ασία.

ΚΑΛΟ   ΔΙΑΒΑΣΜΑ!!!!!     ΚΑΛΗ   ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!!!!

ΚΑΙ ΚΑΛΗ  ΑΝΑΣΤΑΣΗ!!!!