Ο Ελεγκτής , Λογοτεχνία Θεωρητικής κατεύθυνσης

Διδακτικό αντικείμενο : Τα βασικά χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη μέσα από δύο σημαντικά του ποιήματα και η ένταξη της σε λογοτεχνικό-λογοτεχνικά ρεύματα.

Τάξη:Γ Λυκείου- θεωρητική κατεύθυνση.

Διάρκεια : 4 ώρες.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΠΕ.  Χρήση διαδικτύου.

Σκεπτικό και στόχοι:  Τα δύο ποιήματα του Μ.Σαχτούρη στα οποία θα στηριχτεί το σενάριο μας θα είναι <<Η Αποκριά>>  και  << Ο ελεγκτής>>. Ως αφόρμηση μπορούμε να πούμε στα παιδιά να κρατήσουν σημειώσεις από όποια σκέψη ή ιδέα  τους έρχεται στο μυαλό όταν ακούνε τις λέξεις Αποκριά και Ελεγκτής.(Τις σημειώσεις τους θα τις χρησιμοποιήσουν αργότερα όταν θα μελετήσουν τα δύο ποιήματα).

Στη συνέχεια θα ακολουθήσει μία μικρή εισήγηση του καθηγητή που θα αναφέρεται στις ποιητικές συλλογές και στα συγκεκριμένα ποιήματα του Μ.Σαχτούρη.  Κατόπιν οι μαθητές αφού διαβάσουν από το ψηφιακό βιβλίο των Κειμένων της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ    Λυκείου γενικής παιδείας το ποίημα <<Η Αποκριά>> και το βιογραφικό σημείωμα του Μ.Σαχτούρη και από το ψηφιακό βιβλίο της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας για τη θεωρητική κατεύθυνση της Γ Λυκείου το ποίημα << Ο ελεγκτής>>, θα χωριστούν σε τέσσερις ομάδες των 5 ατόμων .  Η κάθε ομάδα θα έχει ένα φύλλο εργασίας με στοχευμένες ερωτήσεις σχετικά με τη μορφή τη γλώσσα και το λεξιλόγιο των ποιημάτων (1ομάδα),με τα εκφραστικά μέσα(2 ομάδα), με τους αφηγηματικούς τρόπους ,αφηγηματικές τεχνικές(3 ομάδα) και το περιεχόμενο των δύο ποιημάτων (4 ομάδα). Όλες οι ομάδες θα μελετήσουν και τα δύο ποιήματα και θα απαντήσουν στις ερωτήσεις. Με αυτόν τον τρόπο θα εξασκηθούν και στη σύγκριση κειμένων και θα φτάσουν τόσο στον παιδαγωγικό μας στόχο που είναι να συνεργαστούν αλλά και στους γνωστικούς μας στόχους που είναι που είναι να ανακαλύψουν ορισμένα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη με βάση αυτούς τους τέσσερις τομείς και να εντάξουν την ποίησή του σε λογοτεχνικό-α ρεύματα.

Όλα τα φύλλα εργασίας θα ξεκινούν με την τυποποιημένη ερώτηση αφού διαβάσετε στα ψηφιακά βιβλία τα ποιήματα και το βιογραφικό σημείωμα του Μ.Σαχτούρη να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις.

3 ώρες στο εργαστήριο

1 φύλλο εργασίας.

1. Να μελετήσετε τη μορφή των δύο ποιημάτων(στροφές, στίχος, ομοιοκαταληξία)  πιστεύετε ότι ανήκει στη παραδοσιακή ή στη μοντέρνα ποίηση;Να καταγράψετε τα συμπεράσματά σας.

2.α)Η γλώσσα των δύο ποιημάτων  είναι η απλή δημοτική και ο λόγος λιτός. Βάση του λόγου του Σαχτούρη είναι το ρήμα και το ουσιαστικό . Να επιβεβαιώσετε την παραπάνω θέση με τρία παραδείγματα από κάθε ποίημα.

β)Η σχολιαστεί η γλωσσική μορφή του τίτλου των δύο ποιημάτων.

3. Να παρατηρήσετε τη συνύπαρξη και την σύνταξη των λέξεων στα δύο ποιήματα και να δημιουργήσετε ένα κατάλογο με χαρακτηριστικά παραδείγματα και από τα δύο ποιήματα.

4.Με βάση τις απαντήσεις σας  να καταγράψετε σε  μία παρουσίαση power point τα συμπεράσματά σας για τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη όσον αφορά τη μορφή ,τη γλώσσα και το λεξιλόγιο . Σε ποιο ή ποια λογοτεχνικά ρεύματα θα  την εντάσσατε;

2 φύλλο εργασίας                     

1. Να  εντοπίσετε δύο εκφραστικά μέσα από κάθε ποίημα.

2.Ποιο πιστεύετε ότι είναι το κυρίαρχο εκφραστικό μέσο στην ποίηση του Μ.Σαχτούρη και γιατί; Πως παρουσιάζεται αυτό; Να αναφέρετε από δύο παραδείγματα από κάθε ποίημα.

3. Πως λειτουργούν τα σύμβολα στα δύο ποιήματα; Κατά την απάντησή σας να δώσετε βαρύτητα στον συμβολικό χαρακτήρα των χρωμάτων στην ποίηση του Σαχτούρη.

4. Με βάση τις απαντήσεις σας να καταγράψετε σε  μία παρουσίαση power point τα συμπεράσματά σας για τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη όσον αφορά τα εκφραστικά μέσα . Σε ποιο ή ποια λογοτεχνικά ρεύματα θα  την εντάσσατε;

3 φύλλο εργασίας

1.Ποια είναι η οπτική γωνία του αφηγητή στα δύο ποιήματα;

2. Πως παρουσιάζεται το ποιητικό εγώ μέσα στα δύο ποιήματα;

3.Τι πετυχαίνει ο ποιητής με τις αφηγηματικές επιλογές που κάνει στα δύο ποιήματα;

4.Με βάση τις απαντήσεις σας να καταγράψετε σε  μία παρουσίαση power point τα συμπεράσματά σας για τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη όσον αφορά τους αφηγηματικούς τρόπους και τις αφηγηματικές τεχνικές . Σε ποιο ή ποια λογοτεχνικά ρεύματα θα  την εντάσσατε;

4 φύλλο εργασίας.

1.Ποια πιστεύετε ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να  περάσει ο ποιητής στα δύο ποιήματα;

2 Ποια σταθερά θέματα και κοινά μοτίβο μπορείτε να βρείτε μέσα από τα δύο ποιήματα;

3. Ποια είναι η σχέση της ποίησης και του ποιητή με την κοινωνική πραγματικότητα έτσι όπως παρουσιάζεται μέσα  από τα δύο ποιήματα; Ποιες είναι οι αντιλήψεις του ποιητή για το χρέος του απέναντι στην κοινωνία;

4.Με βάση τις απαντήσεις σας να καταγράψετε σε  μία παρουσίαση power point τα συμπεράσματά σας για τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη όσον αφορά το περιεχόμενο  Σε ποιο ή ποια λογοτεχνικά ρεύματα θα  την εντάσσατε;

Για να απαντήσουν οι μαθητές στα φύλλα εργασίας είναι φυσικά  απαραίτητη και η διακριτική βοήθεια του καθηγητή κυρίως για το 2 και το 3 φύλλο εργασίας.           

4 ώρα στο εργαστήριο

Σύνθεση των εργασιών. Επίλυση αποριών. Δημιουργία ενός τελικού power point με τα χαρακτηριστικά της ποίησης του Μ.Σαχτούρη και την τελική ένταξή της σε λογοτεχνικά ρεύματα .ΕΡΓΑΣΙΑ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ  ΓΡΑΦΗ:όσοι μαθητές-τριες θέλουν μπορούν να γράψουν το δικό τους ποίημα με βάση την τεχνοτροπία του Σαχτούρη ή να ζωγραφίσουν με βάση κάποια από τα μοτίβο του ποιητή.

Κλείνουμε με το πολύ ωραίο βίντεο που υπάρχει στην ιστοσελίδα του e-φιλολογικών θεμάτων με μουσική υπόκρουση για την<< Αποκριά>> του Μίλτου Σαχτούρη που θα μας δώσει έναυσμα για νέα συζήτηση με βάση την τεχνοτροπία  και τα μηνύματα του ποιητή  καθώς συνδέει το χθες με το σήμερα  τονίζοντας έτσι και τη διαχρονικότητα της ποίησης του Μ.Σαχτούρη, πλησιάζοντας έτσι και στον Γ κύκλο του μοντέλου των τριών κύκλων.

http://dimichri65.blogspot.gr/2012/12/blog-post.html  

Κριτική-Αξιολόγηση.

Πιστεύω ότι η πρόταση  αυτή ανταποκρίνεται τόσο  στους στόχους του μοντέλου του ρόμβου, όσο και του μοντέλου των τριών κύκλων.